Mobile Phone Circuit Board ေပၚက DIODE ကေလးမ်ား

       

ကြ်န္ေတာ္အခု ညီငယ္ေတြကို Mobile Phone Circuit ျပားေပၚက Diode ေလးေတြအေၾကာင္းေျပာျပခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ။ Diode ဆိုတာလည္း ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႔ Electronic ဖခင္ႀကီး Edison ရဲ႔ေက်းဇူးေၾကာင့္သာ Diode ဆိုတာေပၚေပါက္လာတာပါ။ ဒါေပမယ့္ သူကေတာ့ Diode နည္းပညာကို စတင္ေတြရွိေပမယ့္ သူဇရာေၾကာင့္ မတီထြင္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ၁၈၈၃ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ အေမရိကန္သိပၸပညာရွင္ႀကီးျဖစ္တဲ့ Edison က သူစမ္းသပ္ခ်က္ကေန ထူစမ္းတဲ့ေတြ႔ရွိခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေပၚလာခဲတယ္ဗ်။ သူလုပ္ထားတဲ့ Electronic မီးသီးထဲက Filament နန္းမွ်င္းနားမွာ သတၱဳျပားေလးနီးေအာင္ထားထားၿပီး အဲဒီ Metal Plate ကို လည္း ေနာက္၀ါယာႀကိဳးတစ္ေခ်ာင္းနဲ႔ Battery ရဲ႔ Positive Terminal မွာတပ္ဆင္လိုက္တယ္။

          Filament နဲ႔ Metal Plate က ထိေနျခင္းမရွိေပမယ့္ Metal Plate ကို ဆက္ထားတဲ့ ၀ါယာမွာလည္း Current ျဖတ္စီးေနတယ္္ဆိုတာ သူလက္ေတြျပႏိုင္ခဲ့ေပမယ့္ ဘာေၾကာင့္ဆိုတာကိုေတာ့သူျပဖို႕အခ်ိန္မရခဲပါဘူး။ Battery Negative Terminal နဲ႔ Metal Plate နဲ႔ဆက္ရင္ေတာ့ No Current အျဖစ္ေတြရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ သူေသဆံုးၿပီးမွ သူတပည့္ျဖစ္သူ Richardson က သူဆရာ Edison ရဲ႕စမ္းသက္ခ်က္ကိုဆက္လုပ္ခဲတာဗ်။ Richardson က ပူေနတဲ႔ အရာ၀တၳဳကေန Electron ေတြျဖာထြက္လာတယ္ဆိုတာကိုေတြရွိၿပီးတဲ့ေနာက္ သူဆရာရဲ႔စမ္းသက္ခ်က္ရဲ႔ Solution ကို အေျဖထုတ္ျပေပးခဲတယ္။ မီးသီးလင္းလာတဲ့အခ်ိန္ Filament ကပူလာၿပီး Electron ေတြျဖာထြက္ေနတယ္။ ဒီထြက္လာအီလက္ထြန္ေတြကို Battery Positive Terminal နဲ႔ဆက္ထားတဲ့ Metal Plate က ဆဲြယူၿပီး Current အျဖစ္ wire ကေန Circuit တစ္ခုလံုးကိုစီးဆင္ေစတဲဆိုတာေဖာ္ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။

           ဒါေပမယ့္ သူကဆရာကိုေတာ္ေတာ္ေလးစားပံုရတယ္။. သူရဲ့ေအာင္ျမင့္မူကို Edison Effect ဆိုျပီးကမၺည္းတပ္ေပးခဲ့တယ္ဗ်။ Edison Effect ကို Thermionic Emission လိုလည္းေခၚပါေသးတယ္။
diode ဆိုတာ Thermionic Emission ကို အေျခခံတည္ေဆာင္ထားတာပါ။ ၁၉၀၄ ခုႏွစ္မွာ Fleming ဆုိတဲ့ သိပၸညာရွင္က Vacuum Diode ကို ပထမဆံုးတီထြင္ခဲ့တာဗ်။ သူတီထြင္ခဲ့တယ္ Vacuum Diode မွာ Cathode , Anode န႔ဲ heater ဆိုၿပီး ငုတ္တိုင္းသံုးငုတ္ပါပါတယ္။ အခုေနာက္ဆံုးေပၚ p-n junction diode ေခၚ semiconductor diode ေတြကေတာ့ Cathode and Anode ဆိုတဲ့ ေျခငုတ္ႏွစ္ေခ်ာင္းသာလိုအပ္ၿပီး Heater ဆိုတဲ့ေျခငုတ္ကို မလိုအပ္ေတာ့ပါဘူး။

            SMD Diode ေတြကိ semiconductor ျဖစ္တဲ့ Materials ေတြနဲ႔လုပ္ထားတာဗ်။ semiconductor ဆိုတာ လွ်ပ္ကာ (resistance value) တန္ဖိုးျမင့္တဲ့ insulators အစစ္လည္းမဟုတ္ဘူး။ လွ်ပ္ကူး (conductance Value) တန္းဖိုးျမင့္တဲ့ Metal အစစ္လည္းမဟုတ္တဲ့ Element ေတြပဲဗ်။ အဲဒီတန္ဖိုးႏွစ္ခုလံုးကို ပိုင္ဆိုင္တဲ့ properties ရွိတဲ့ Element ပါဗ်။ စက္ရံုးသံုးမ်ားတာကေတာ့ Germanium Element နဲ႔ Silicon Element ေတြ႔ပဲဗ်။ Diode တစ္ခုရဲ႔ Anode  (+) ဘက္အျခမ္းျဖစ္လာဖို႔ Germanium ထဲကို positive charge အမ်ားၾကီးပိုင္ဆိုင္တဲ့ element ကိုေရာေပးရင္ Anode ဘက္ျခမ္းကိုရလာၿပီး Cathode (- ) ဘက္ျခမ္းအတြက္ Germanium ထဲကို negative charge ပိုမ်ားတဲ့ အျခားေသာ element တစ္မ်ဳိးနဲ႔ေရာစပ္ Cathode ဘက္ျခမ္းကို ရလာပါတယ္။ ဒီလိုရလာတဲ့ Andode ( +) ျခမ္းနဲ႔ Cathode (-) ဘက္ျခမ္းကို အပူနည္းပညာနဲ႔ ဆက္ေပးလိုက္ရင္ p-n junction diode တစ္ခုကိုလုပ္ေတာင္ၿပီးသြားမွာပါ။ သူတို႔ႏွစ္ခုထိစပ္တဲ့ နယ္နိမိတ္ကို junction လို႔ေခၚပါသတဲ့။ Diode က Potential Different ျဖစ္တဲ့ Voltage နဲ႔ Current ႏွစ္ခုကို အခ်ဳိးမက်ေစပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ Diode ေတြက Ohm's Law ကို လိုက္နားမွာမဟုတ္ပါဘူး။

          ယေန႔ေခတ္သံုးေနၾကတဲ့ Diode ေတြမွာ ေျခငုတ္ (၂) ေခ်ာင္းပါျပီး။ သူရဲ႕ထူးျခားတဲ့ Property တစ္ခုကေတာ့ unidirectional current property လို႔ေခၚတဲ့ Current ကို ဦးတည္ဘက္တစ္ဘက္တည္းသားျဖတ္သန္းခြင္ျပဳတာပါ။ Diode ကို AC current မွ DC Current သို႔ေျပာင္းေသာ rectifying လုပ္ဖို႔နဲ႔ radio detectors လုပ္ဖို႔ ဆိုတဲ့ နည္းပညာကို လမ္းေၾကာင္းဖို႔ အသံုးျပဳၾကတယ္။ သမာရုိးက်ေတြ႔ေနရမယ့္ Diode ေတြကေတာ့

၁. Zener diode

      Zener Diode ဆိုတာ Silicon Semiconductor diode တစ္ခုပဲျဖစ္တယ္။ Zener Diode က တစ္ျခားေသာ Diode ေတြလို႔ တစ္ဖက္စီး Diode မဟုတ္ပဲ သူ႔ရဲ႔ သတ္မွတ္ voltage တန္ဖိုးေရာက္လာရင္ Forward Direction သာမာ Reversed Direction ကုိသာ ျဖတ္သန္းခြင့္ျပဳေပးလို Zener Diode ကို ႏွစ္ဘက္စီး Diode လို႔လည္းေခၚပါေပတယ္။  ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ Phone ကို Charging လည္းသြင္းေနတယ္။ ဂိမ္းကလည္းကစားေနႏိုင္တာေပါ့ဗ်ာ။   ေနာက္ Post ေတြက်မွ Diode တစ္လံုးခ်င္းစီရဲ႕ Duty and Function ေတြကို ျပည့္စံုေအာင္တင္ျပေပးပါမယ့္။ အေျခခံက အေရၾကီးလို႔ အေျခခံကိုနည္းနည္းေျပာျပတာပါ။